TIPS: Wat te doen in geval van pesten

Helaas verteld maar 53 % van de gepeste kinderen op de basisschool aan de leerkracht dat ze gepest worden, 67% verteld dit aan de ouders en maar 49% vindt het ingrijpen van de school effectief! Bron: Onderzoek KUN

Waarom vertellen ze het niet?
Hier kunnen ze verschillende redenen voor hebben, bijvoorbeeld:
- Schaamte gevoel,
- Ze voelen zich vaak niet serieus genomen,
- Ze zijn bang dat de ouders of docent extreem gaat reageren.

Hoe kun je nu toch herkennen dat een kind niet lekker in zijn vel zit?

Heel veel leerkrachten herkennen het pesten niet en ook lang niet altijd vertellen slachtoffers thuis aan hun ouders dat zij worden gepest. Het is dus heel belangrijk om als volwassene alert te zijn.

Hieronder vind je een aantal signalen waaraan je pesten kunt herkennen, waarbij ik er vooral vanuit ga dat het gaat om slachtoffers die niet zelf vertellen dat zij worden gepest, maar die erover zwijgen. Want een kind dat zegt dat het wordt gepest, moet altijd serieus genomen worden!
Kinderen die gepest worden geven namelijk meerdere signalen af:

- Ze worden uitgelachen of op een onvriendelijke manier benaderd. Regelmatig valt het op dat er om het kind wordt gelachen of dat andere kinderen onaardige opmerkingen maken.
- Ze worden als laatste gekozen bij teamspelletjes. Tijdens de gymles of op het plein zijn het steeds dezelfde kinderen die als laatste worden gekozen en die ze eigenlijk liever niet in hun team willen hebben.
- Hun bezittingen worden afgenomen of liggen overal verspreid. Ze zijn regelmatig hun spullen kwijt of moeten deze bij elkaar rapen.
- Ze hebben kneuzingen, verwondingen of kapot gescheurde kleren. Waar komen die blauwe plekken en kneuzingen vandaan? Is het kind zelf zo onhandig dat het allerlei ongelukjes heeft, of zit er meer achter?
- Ze zijn vaak alleen tijdens pauzes en overblijven. Het kind staat alleen op het plein en doet niet mee met met andere kinderen. Heeft het kind echt zelf geen zin om mee te doen, of wordt het structureel buitengesloten? Je ziet een slachtoffer vaak dicht bij de leerkracht of overblijfouder blijven.
- Ze nemen geen klasgenootjes mee naar huis. Ze zitten vaak alleen op hun kamer en worden niet uitgenodigd voor feestjes.
- Ze gaan achteruit in hun schoolprestaties. Het kind heeft meer moeite om zich te concentreren en kan rusteloos of hyperactief zijn. Ook zie je vaak dat de schoolresultaten langzaam achteruit gaan.
- Ze lijken gestrest, ongelukkig en depressief. Het kind zit niet lekker in z’n vel en heeft een doffe uitstraling. Ze slapen onrustig met nare dromen. Het voelt zich ongelukkig en verdrietig en heeft vaak ook allerlei lichamelijke klachten zoals hoofdpijn of buikpijn.
- Ze zijn onhandig en kinderlijk. Het kind kan vreemde of irritante gewoontes hebben, waar ook volwassenen (inclusief de leerkracht) zich aan kunnen storen.
- Ze proberen terug te vechten als ze worden aangevallen of beledigd. Het kind is regelmatig bij vechtpartijen betrokken en kan zeer temperamentvol overkomen. Is het echt zo’n heethoofd of driftkikker? Kinderen vinden het vaak grappig wanneer een kind stampvoetend van woede voor zichzelf probeert op te komen en ze zullen dan ook net zolang doorgaan met ‘uitdagen’ tot ze dit doel hebben bereikt. Heel vaak wordt juist het kind dat wordt gepest ‘betrapt’ door de leerkracht wanneer het iets terug doet…en moet dit vaak met straf bekopen.

Natuurlijk zijn de signalen hierboven alleen aanwijzingen dat er mogelijk sprake is van pesten. Het kan dat je meerdere signalen of nog hele andere aanwijzingen van pesten herkent, maar ook dat het slachtoffer maar één of twee signalen afgeeft. Ieder kind of iedere jongere is anders en ook ieder slachtoffer van pesten uit zich op een andere manier. Het ene kind heeft nu eenmaal meer last van de pesterijen, dan de ander. Wel is het belangrijk dat ieder kind weerbaar is en weet hoe het om kan gaan met het pesten.

Wat kun je doen in een gesprek over pesten?
- Luister naar het kind en vraag door
- Blijf rustig
- Vat het probleem samen
- Erken het probleem
- Leg uit wat oorzaken van pesten kunnen zijn
- Stimuleer het kind om zelf oplossingen te bedenken
- Breng eventueel ook je eigen suggestie naar voren
- Oefen de oplossing en breng in de praktijk
- En het belangrijkste: doe niks zonder overleg met het kind!

Heeft het kind baat bij handvatten hoe om te gaan in onaangename situaties?
Neem dan contact op via info@move2score.nl of bel 06 - 16135810!